De Waarheid...en niets dan de Waarheid!

Ik heb het zijdelings al eens eerder over “de Waarheid” gehad in één van mijn vorige artikelen. Dit is een intrigerend setje woorden.
In het dagelijks leven kom je dit begrip natuurlijk al veelvuldig tegen en afhankelijk van de in de context geldende normen en waarden krijgt “de Waarheid” haar gewicht. In bepaalde gevallen is het de niet te vermijden standaard en leidt het soms tot hele vervelende situaties als men zich er niet aan houd. Hierbij belanden onder andere vertrouwen, geloof, hoop en liefde op de vuilnisbelt met ruzies, oorlogen, wanhoop en scheidingen als gevolg.
In andere situaties is “de Waarheid” niets meer dan de mening of overtuiging van degene die het meldt. Of het in deze gevallen ook echt de waarheid is hangt vaak af van, of de melder een bepaalde status heeft, de slimste is of het in de praktijk aantoonbaar met succes heeft ervaren.
De waarheid voor ons brouwers bestaat vaak uit een samenraapsel van de laatstgenoemde vorm.

Wat is de waarheid binnen het brouwproces?

Als brouwer heb je te maken met een waarheid die deels vast staat en waar je weinig tot niets op af kan dingen. Binnen het proces zijn gewoon een aantal stappen die je moet volgen om uiteindelijk bier in een fles of fust te krijgen. In zoverre is het allemaal niet al te ingewikkeld. Je moet nou eenmaal water, gerst, hop en gist op de juiste manier met elkaar in de echt verbinden om bier te maken.

Het leuke is wel dat je binnen vrijwel elke stap van het brouwproces keuzes kan maken en details kan aanbrengen die er toe (kunnen) doen. In mijn ogen de zoektocht naar een eigen vorm van “de waarheid”.

Het begint al bij de keuze voor het recept. Wat je wilt gaan brouwen bepaald voor een groot deel hoe het recept er ongeveer uit moet gaan zien. Er zijn natuurlijk ontzettend veel nuances aan te brengen in het gebruik van bepaalde hoeveelheden ingrediënten. Voor de één zal het meer om een soort te fine-tunen gaan binnen het recept en de ander gaat volledig los en zal soms radicale keuzes maken.

Met betrekking tot het maischschema kun je ontzettend veel keuzes toepassen bij jouw zoektocht naar de waarheid.
De hoeveelheid stappen binnen het maischschema zal zeker de aandacht krijgen en daarnaast ook op welke temperatuur je die stappen gaat uitvoeren. De lengte van de stappen is dan ook weer iets waar je op kunt broeden voordat je de uiteindelijke keuze hebt bepaald.

Iets wat ook vaak de revue passeert is het al dan niet behandelen van het brouwwater. Ga je aan de gang met melkzuur, calcium sulfaat, calcium chloride en wat al niet meer om de omstandigheden van het brouwwater zo gunstig mogelijk te beïnvloeden? Het kan natuurlijk ook dat je al deze hulpmiddelen niet wilt gebruiken of geen zin/tijd hebt om hier een waarheid in te vinden.
Wel leuk om te zien is dat brouwers vaak volledig en vol overgave geloven in waterbehandeling en de ‘ongelovigen’ het meestal niet geïnteresseerd en zich bij de ‘ongezouten waarheid’ neerleggen. Het leidt in ieder geval niet heel vaak tot spectaculaire ongeregeldheden tussen voor en tegenstanders.

De brouwuitrusting bestaat ook uit over het algemeen veel verschillende keuzes die je naar jouw waarheid, in combinatie met voortschrijdend inzicht wijzigt, aanpast.
RVS pannen, hevels, pompen, volledig automatische ketels, walsenmolens etc. etc. etc. etc. etc.... Bijna alles kun je verbeteren, aanpassen of vervangen. Uiteindelijk speelt bij dit onderdeel in de zoektocht ook de naeckte waarheid met betrekking tot de inhoud van jouw portemonnee een grote rol. Zelf heb ik inmiddels ook al heel veel gereedschappen en andere zaken in mijn thuisbrouwerij vervangen voor objecten die beter bij mijn wensen passen.

Het zoeken naar vergisting waarheden is er één waarbij je ook met veel redelijk vaststaande feiten te maken hebt. Gist doet wat het doet en als je dat begrijpt zal je moeten proberen het stuur in handen te nemen. Op zoek gaan naar een manier om de gist zo goed mogelijk te faciliteren zodat het precies doet wat jij wilt.
Al dan niet geconditioneerd vergisten, korrel of vloeibaar gebruiken en wat je de gist aan voedsel (wort) voorschotelt zijn ontzettend belangrijk. Hierbij zijn veel waarheden en evenzoveel keuzes te bedenken.

Schoonmaken is ook een heerlijk onderwerp binnen de zoektocht. Zoveel keuzes!! Hoeveel, waarmee, hoe vaak en hoe grondig ga je hiermee om? Deze waarheid zal deels aangeleerd gedrag zijn en zijn oorsprong ergens tijdens de opvoeding (bedankt mam!) vinden. Verder zijn het methodes die je gaandeweg leert van andere brouwers, uit brouwboeken en eigen ‘vallen en opstaan’ ervaringen.
Welke middelen gebruik jij? Is alles goed gedesinfecteerd en steriel?
Brouwers met een laboratorium of levensmiddelen technologie achtergrond zullen je snel uit de droom helpen en uitleggen dat je in een thuissituatie vrijwel niets volledig steriel kunt krijgen. (Ik zal geen namen noemen maar degenen in kwestie weten wel dat ik jou er mee bedoel) Is dat de waarheid? Concluderend zal het ons dus waarschijnlijk niet lukken om volledig steriel te werken. De uitdaging is dus om de ultieme pseudosteriele werkwijze zo dicht mogelijk te benaderen tijdens de koude kant van het brouwproces? Krijg je dit niet onder de knie dan staan jou in de toekomst ongewenst ‘spontane’ ervaringen te wachten en zal je de waarheid onder ogen moeten komen.

De brouwer en zijn waarheid

Niet alleen kinderen en dronkaards spreken de waarheid. Brouwers doen dit ook! Ontzettend vaak zelfs. Als je de discussies op het hobbybrouw forum en facebook volgt zie je dat er ontzettend veel mensen met elkaar communiceren over het zelf brouwen van bier. Hierbij gaat het uiteindelijk over de invulling van de hobby in al zijn facetten.

Hobbybrouwers zijn in mijn ogen over het algemeen slimme, creatieve en inventieve doeners. Ze bedenken de gekste dingen om het proces zo goed mogelijk af te stemmen op de eigen (ja daar blijf ik op hameren) situatie.

Op de fora en facebook worden ook ontzettend veel waarheden verkondigd waar niet elke hobbybrouwer altijd mee uit de voeten kan. Soms gaat dat ook op het scherpst van de snede en vergeet men wel eens dat het over het algemeen toch vaak eigen waarheden betreft die niet altijd volledig bij een ander zullen passen. Dit is wel iets waar wij als hobbybrouwers naar mijn mening onderling wel meer rekening mee kunnen houden in onze communicatie.

Er is ook een tendens waarbij er een groep brouwers op lijkt te staan die niet op zoek is naar eigen ideeën maar zich grotendeels afspiegelt aan wat anderen doen. Ik denk dat deze groep zichzelf te kort doet en dat je op deze manier niet tot de beste resultaten komt maar dat terzijde.
Met iets meer eigen onderzoek maak je het jezelf eigenlijk makkelijker. Op die manier daag je jezelf namelijk uit om goed na te denken over de keuzes die je maakt en waarom je ze maakt. Ik denk dat je er een betere brouwer door zal worden.

Wat voor iedereen waarschijnlijk het meest belangrijk is dat de waarheden die je wilt gaan gebruiken bij jouw ‘brouwerij’ passen. Verlies dat vooral niet uit het oog tijdens de zoektocht hoe hard anderen ook roepen wat de waarheid zou moeten zijn. Het zal je helpen jouw waarheden op maat aan te meten zodat ze passen en ‘lekker zitten’.
Uiteindelijk zal het eindresultaat van jouw brouwsel bepalen of de gekozen waarheden gehandhaafd en verkondigd kunnen worden. Zo niet dan degraderen ze tot een leugen van de bovenste orde welke op zich ook weer een nieuwe waarheid vormt.

De zoektocht naar de waarheid betreffende het brouwen van het beste bier is dus bijna Cruijffiaans te noemen omdat elke non-waarheid uiteindelijk ook weer een waarheid zal zijn.

Ga dus op zoek naar jouw waarheid….en niets dan jouw waarheid!

22-2-2017, Wolter Jonkman